W ostatnim czasie wiele spraw dotyczy pozorności umowy o pracę. ZUS najczęściej podważa umowę o pracę, gdy po krótkim okresie zatrudnienia ubezpieczony zgłasza roszczenie o zasiłek. ZUS, opierając się na przepisach art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy, zarzuca ubezpieczonemu, że zawarta umowa jest pozorna i odmawia wypłaty świadczenia. Decyzje o niepodleganiu ubezpieczeniom społecznym podejmowane są przez ZUS zazwyczaj dość pochopnie, dlatego warto zgłosić się po pomoc do kancelarii doradcy prawnego, gdzie uzyskamy pomoc w odzyskaniu prawa do świadczeń.

Spis treści
Jak złożyć odwołanie?
Kiedy pojawiają się takie zarzuty?

ZUS stwierdza pozorność umowy o pracę – jak złożyć odwołanie?

Gdy ZUS uzna, że zatrudnienie pracownika było pozorne i miało na celu wyłudzenie świadczenia, tym samym wydając decyzję o niepodelaganiu ubezpieczeniom społecznym, pracownik może odwołać się od tej decyzji, składając odpowiednie dokumenty w sądzie okręgowym w wydziale pracy i ubezpieczeń społecznych. Odwołanie to składa się za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję. Gdy zdecydujemy się odwołać od niekorzystnej decyzji ZUS i walczyć o przywrócenie prawa do świadczeń, warto skorzystać z pomocy doradcy prawnego, który pomoże przejść przez cały proces odwoławczy. W Legnicy sprawami z zakresu ubezpieczeń społecznych zajmuje się doradca prawny Mariusz Sowiński.

Odwołanie musi zostać złożone na piśmie w ciągu jednego miesiąca od daty otrzymania decyzji o niepodleganiu ubezpieczeniom społecznym. Odwołanie od decyzji nie podlega żadnym opłatom sądowym. Wraz z odwołaniem warto przedłożyć dowody, które świadczą o tym, iż praca rzeczywiście była wykonywana. ZUS po otrzymaniu odwołania może przeprowadzić ponowną analizę sprawy i zmienić lub uchylić swoją decyzję jeszcze zanim sprawa trafi do sądu.

Sąd staje po stronie pracownika

W środowisku prawniczym dużo mówi się o wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie, który 15 stycznia 2021 r. wydał wyrok na korzyść ubezpieczonej. Sąd uznał, że ZUS nie jest uprawniony do uznawania umów o pracę za zawierane pozornie, ponieważ tworzy to stan ekstremalnej niepewności prawa, naruszając Konstytucję.

W ostatnim czasie dochodziło do wielu absurdalnych sytuacji, gdy ZUS weryfikował i podważał umowy o pracę oraz wynikającą z nich wysokość wynagrodzeń, gdy tylko ubezpieczony pobrał zasiłek. Wcześniej jednak ZUS nie kwestionował pobieranych od ubezpieczonego składek. Sąd Okręgowy w Częstochowie uznał także, że powoływanie się przez ZUS na klauzulę zasad współżycia społecznego podczas podważania umowy o pracę jest niedopuszczalne.

Kiedy ZUS najczęściej zarzuca pozorność umowy o pracę?

Analiza orzecznictwa wykazuje, że ZUS najczęściej wydaje decyzje o niepodleganiu ubezpieczeniom społecznym ze względu na pozorność umowy o pracę w przypadku, gdy:

• na umowę o pracę zatrudniany jest członek rodziny;
• w chwili zawarcia umowy pracownik był w złym stanie zdrowia;
• w momencie podpisywania umowy kobieta jest w ciąży lub zachodzi w nią zaraz po podpisaniu umowy;
• zatrudniana jest osoba, której brakuje niewielkiego okresu do otrzymania np. świadczenia emerytalnego.

Umowa nie jest pozorna, gdy jest realizowana

Pracownik podlega ubezpieczeniu społecznemu w wyniku prawdziwego zatrudnienia, a nie w wyniku samego podpisania umowy o pracę. Zatem jeżeli praca faktycznie była wykonywana, ZUS nie może uznać umowy za zawartą pozornie, nawet w sytuacji, gdy głównym celem zawarcia takiej umowy było objecie pracownika ubezpieczeniem. Jak zostało ogłoszone w wyroku Sądu Najwyższego z 10 lutego 2006 roku: „Skorzystanie z ochrony gwarantowanej pracowniczym ubezpieczeniem społecznym jest legalnym celem zawierania umowy o pracę”.