Jeśli członek rady nadzorczej pełni swoje obowiązki odpłatnie, spółka musi uiszczać za niego składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Podstawę ich wymiaru stanowi przychód z tytułu zasiadania w radzie, w tym zwrot kosztów przejazdów.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym określa ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 963). W jej art. 6 ust. 1 pkt 22 przewidziano, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają (z zastrzeżeniem art. 8 i 9) osoby fizyczne, które na obszarze Polski są członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji. Zatem osoby pełniące funkcje członków rad nadzorczych np. w spółkach akcyjnych, spółkach z o.o., przedsiębiorstwach państwowych lub spółdzielniach podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, jeśli pobierają z tego tytułu wynagrodzenie.

Ważne wynagrodzenie, a nie zamieszkanie

Obowiązek ten dotyczy członków rad nadzorczych podmiotów, w których taki organ występuje. Nie ma przy tym znaczenia, czy członkowie rady mają miejsce zamieszkania na terenie Polski, czy też w innym kraju. Ważne jest natomiast to, czy są w naszym kraju członkami rady nadzorczej.

Zbieg bez znaczenia

Członkowie tych rad spełniający warunki do objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlegają ubezpieczeniom również z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej (art. 9 ust. 9 ustawy systemowej). Nie ma więc znaczenia, że członek rady posiada inny tytuł do ubezpieczeń społecznych. Bez znaczenia jest też jego ewentualne uprawnienie do emerytury lub renty.

Przykładowo więc osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, powołana jednocześnie do pełnienia funkcji członka rady nadzorczej i pobierająca wynagrodzenie z tego tytułu, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym zarówno z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności, jak również z tytułu bycia członkiem rady nadzorczej wynagradzanym z racji pełnienia tej funkcji.

Przykład

ZUS po przeprowadzeniu kontroli w spółce z o.o. wydał decyzję, w której stwierdził, że pan Adam pełniący odpłatnie funkcję przewodniczącego rady nadzorczej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia powołania go na to stanowisko. ZUS ustalił również podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia. Pan Adam nie zgodził się z tym stanowiskiem i złożył odwołanie do sądu. Domagał się zmiany tej decyzji podnosząc, że podlega już ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i nie musi im podlegać z drugiego tytułu. Sąd jednak oddalił jego odwołanie jako nieuzasadnione i wskazał, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, która jednocześnie pełni odpłatnie funkcję członka rady nadzorczej na podstawie powołania, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z obu tytułów wskazanych w art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz pkt 22 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Pobieranie pensji

Członek rady nadzorczej podlega ubezpieczeniom społecznym od dnia powołania go na to stanowisko do dnia zaprzestania pełnienia tej funkcji, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zaczął ją wykonywać odpłatnie. Istotne znaczenie dla daty objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami ma zatem fakt pobierania wynagrodzenia. Jeżeli członek rady nadzorczej nie pobiera za pełnienie tej funkcji żadnego wynagrodzenia, to nie podlega z tego tytułu ubezpieczeniom. Jeśli jednak jego sytuacja ulegnie zmianie i zostanie mu przyznana jakakolwiek odpłatność za pełnienie tej funkcji, spółka musi go zgłosić do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i opłacać za niego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Podstawa wymiaru

Składki na te ubezpieczenia społeczne nalicza się od przychodu, jaki członek rady nadzorczej uzyskuje z tytułu pełnienia tej funkcji. Przy czym do przychodu wlicza się również wartość przekazanych nieodpłatnych świadczeń, w tym niematerialnych. Pojęcie przychodu należy tu bowiem rozumieć tak, jak na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Te zasady należy stosować także przy ustalaniu podstawy składki zdrowotnej. Tak stanowi art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. DzU z 2015 r. poz. 581 ze zm.).

Zwrot za przejazdy

Do członków rad nadzorczych mają odpowiednie zastosowanie przepisy § 2-4 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 2236). Określa ono składniki przychodu, które nie stanowią podstawy wymiaru składek.

W praktyce wątpliwości może budzić kwestia, czy podstawę wymiaru składek stanowią kwoty otrzymywane przez członków rady nadzorczej jako zwrot kosztów przejazdu. Niekiedy bowiem członkowie tych rad lub spółki uznają, że kwoty te – jako przychody z tytułu podróży służbowej – są zwolnione ze składek.

Rozstrzygając ten problem trzeba spojrzeć na treść § 2 ust. 1 pkt 15 ww. rozporządzenia. Według niego nie stanowią podstawy wymiaru składek diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika do wysokości określonej dla pracowników sfery budżetowej. Wyraźnie mowa jest tu o dietach i innych należnościach z tytułu podróży służbowej. Przepis ten ma zatem zastosowanie wyłącznie do tych świadczeń należnych z tytułu podróży o charakterze służbowym. Decydujące jest więc ustalenie, co rozumieć pod tym pojęciem. Zgodnie z art. 775 § 1 kodeksu pracy podróż służbowa to wykonywanie na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Istotne jest, że podróż służbowa dotyczy pracowników i ma charakter incydentalny. Jej podstawę formalną stanowi natomiast polecenie wyjazdu wydane przez pracodawcę lub przełożonego. Dojazd członków rady nadzorczej na posiedzenie nie spełnia tych przesłanek – nie ma on incydentalnego charakteru i nie odbywa się na podstawie polecenia pracodawcy. Dlatego w tym przypadku nie ma zastosowania ulga wynikająca z § 2 ust. 1 pkt 15 ww. rozporządzenia.

—Ryszard Sadlik, sędzia Sądu Okręgowego w Kielcach

Nazwa funkcji ma znaczenie

Obowiązkiem ubezpieczenia społecznego nie są objęci członkowie organów sprawujących funkcje zbliżone do rad nadzorczych, ale o innych nazwach. W szczególności dotyczy to np. członków prezydium rady fundacji wynagradzanych za pełnienie tych funkcji lub członków komisji rewizyjnych w spółkach z o.o. Przepisu o członkach rad nadzorczych nie można bowiem interpretować rozszerzająco.

 

 

źródło: http://www.rp.pl/ZUS/304209989-ZUS-Przychod-czlonka-rady-nadzorczej-podlega-oskladkowaniu.html#ap-1

error

Podziel się ze światem

Facebook
Facebook
Visit Us
Instagram